Duizenddingendoekje

Vandaag is het Dump-je-goede-voornemens-dag! “Je hebt drie weken om een nieuwe gewoonte aan te leren en het jaar is nog geen drie weken oud, dus net op tijd om je voornemens weer te dumpen.” Lezen wij op internet.

Dat betekent dat we nog vier dagen hebben om je op andere gedachten te brengen.

Want dat het je niet lukt om je aan je goede voornemens te houden, ligt heel vaak helemaal niet aan jouw doorzettingsvermogen of discipline.

Jij bent helemaal geen slappe hap.

Neem nou het goede voornemen van nogal wat managers en adviseurs om het jaar nou eens goed te beginnen en niet alles op te pakken wat ‘iedereen’ uit zijn handen laat vallen.

Managers die zich voornemen niet meer de verantwoordelijkheid te nemen voor zaken die helemaal niet bij hen horen. Niet eens omdat ze er genoeg van hebben. Of overbelast van raken. Of stank voor dank voor krijgen. Dat nemen ze zich vooral voor omdat ze zich realiseren dat het niet helpt in de ontwikkeling van de organisatie om hun competente medewerkers achter de broek te blijven zitten of te blijven herinneren aan resultaten en beloftes aan de klant.

HR-adviseurs die zich voornemen niet meer alle ballen te verzamelen die her en der in hoekjes blijven liggen. Die zich met de beste intenties de benen onder het lijf uit rennen en met liefde elk lastig gesprek voor hun rekening nemen, “want jij bent toch van HR”. Die zich het sluitstuk van de begroting voelen en er steeds weer opnieuw instinken om de open eindjes aan elkaar te knopen “want dat kun je zo goed”.

Harde werkers met brede schouders en een kolossaal verantwoordelijkheidsgevoel. Die de zin ‘kun jij even…’ niet meer kunnen horen.

Allemaal met het voornemen om geen duizenddingendoekje meer te zijn.

Naast individuele duizenddingendoekjes heb je ook collectieven die daar aanleg voor hebben.

“Je bedoelt dat het voelt alsof jouw HR-adeling het duizenddingendoekje van de organisatie is…?”, opperden wij laatst bij een HR-directeur. Die trok een vies gezicht. “Gatver! Maar daar komt het eigenlijk wel op neer. En zolang wij duizenddingendoekje blijven, slaan we geen deuk in een pakje boter. Het gaat mij echt aan het hart dat de organisatie helemaal niet genoeg profiteert van al het HR-potentieel dat wij hier in huis hebben.”

“Probleem is dat we al zo vaak het voornemen hebben gehad om te stoppen met op alles vliegen. Het lukt gewoon niet. Ik pieker me suf waar dat aan ligt.”

Wij vinden het helemaal niet onlogisch dat het voornemen om geen duizenddingendoekje meer te zijn niet lukt. Dat heeft niks met dat doekje te maken; dat heeft met de normale, volstrekt voorspelbare reactie op ‘iets anders doen’ te maken.

En geldt dus voor elk voornemen om iets anders aan te pakken. Voor elke gedragsverandering.

De normale reactie op ‘iets anders doen’ is nou eenmaal altijd hetzelfde: zo snel mogelijk terug naar de oude situatie. Die druk om het op de oude manier te doen, is er altijd.

Dus kun je voorspellen dat je voornemen om iets anders te gaan doen (meer nee zeggen, minder hard werken, meer sporten en minder roken, meer delegeren, minder rommel opruimen, minder bemiddelen of juist meer, meer met de vuist op tafel slaan of juist minder) ALTIJD druk oplevert om het oude te blijven doen. Druk van anderen, maar ook druk van jezelf.

Volautomatisch.

Dus ook het appél om duizenddingendoekje te blijven groot is. Ja, ook als je ziek wordt van duizenddingendoekje zijn, of overbelast of chagrijnig. Dat geldt voor individuele duizenddingendoekjes, maar dat geldt ook voor een hele duizendingendoekjesafdeling. Zelfs als je jaar na jaar kritiek krijgt dat jouw HR afdeling nog steeds geen serieuze businesspartner is. Zelfs als de hele HR-afdeling niets liever zou willen.

Zodra je je anders gaat gedragen, komt automatisch de druk op gang om heel gauw te doen wat je altijd deed.

Dat ‘terug naar af’ zegt niks over de luiheid van collega’s, noch over een gebrek aan leiderschap van de manager, noch over jouw beroerde doorzettingsvermogen.

Dat die druk terug naar het oude gedrag volkomen logisch is, wil niet zeggen dat veranderen niet mogelijk is. Het is ook geen reden om je goede voornemens in de sloot te mikken.

Het helpt wel als je weet dat ‘terug naar af’ volkomen normaal is. Kun je meteen ophouden met jezelf verwijten maken. Of je directie. Of je collega’s.

Kun je je lekker richten op hoe je het wél lukt. Want daar hebben wij dan weer verstand van.